'Schik-Keramiek' (1974),
Zweitse Landsheer
foto Zweitse Landsheer
courtesy Cor Unum
Vierkant-Rond servies
Zweitse Landsheer
1986
foto: Zweitse Landsheer
courtesy Cor Unum
mokkastel
Theo Potmeer
1975
foto Zweitse Landsheer (de zoon van)
courtesy Cor Unum
Schik-keramiek
Alle nieuwe ontwerpen ten spijt, de consument verliest in deze jaren zijn aandacht voor kunstnijverheidsproducten. Ook voor serviesgoed is weinig belangstelling en voor zover die nog bestaat gaat deze vooral uit naar het (goedkope) buitenlandse porselein. De Japanse bloemsierkunst raakt evenwel juist in de mode en dat biedt Cor Unum een alternatieve markt. Landsheer bedenkt losse keramische elementen die naar believen aaneengeschakeld kunnen worden. Hij doopt het Schik-keramiek. Net zoals de bloemen kunnen nu ook de elementen worden geschikt. De consument weet deze innovatie te waarderen en het Schik-keramiek blijft zo’n 20 jaar in het assortiment.
Designteam
Landsheer wordt opgevolgd door de vormgever Jan-Bart Reeser, die voor de onmogelijke taak komt te staan de neerwaardse spiraal in de bedrijfsresultaten om te buigen. Reeser beseft dat hij de concurrentie met de goedkoop producerende bedrijven uit het buitenland nooit kan winnen en besluit zich op de bovenkant van de markt te richten. Hij nodigt vooraanstaande kunstenaars uit om producten voor Cor Unum te ontwikkelen. Het idee is goed, maar de uitwerking schiet nog tekort. Reeser weet het kaf niet van het koren te scheiden en het schort hem aan ideeën over hoe en waar hij die hoogwaardige producten kan afzetten.
Reeser ziet zelf in dat hij het alleen niet redt. Er wordt besloten een designteam van 3 specialisten samen te stellen die samen het gehele bedrijf overzien. Gezamenlijk zetten ze nieuwe lijnen uit voor de toekomst: Eén productielijn voor het betere gebruiksgoed als vazen en cadeau-artikelen. Een tweede lijn voor relatiegeschenken en andere als maatwerk aangeboden producten. De derde en meest prestigieuze lijn wordt de zogenaamde Cor Unum Specials, exclusieve keramiek waarvoor samen met toonaangevende kunstenaars al experimenterend nieuwe producten worden ontwikkeld. Het is vooral deze derde lijn die Cor Unum het hoognodige nieuwe elan weet te geven.
Vierkant-Rond
Het keramiek voor de bloemsierkunst domineert ook in de jaren die volgen de productie van Cor Unum. Servies wordt nog wel gemaakt maar de oplage is klein. Het duurt tot 1986 totdat Zweitse Landsheer een nieuwe serie serviesgoed lanceert. De naam van de serie, Vierkant-Rond, verraadt al het principe van de vormgeving: een spel van cirkels en rechthoeken.
Afscheid
In 1986 stopt Landsheer als bedrijsleider van de pottenbakkerij, maar hij kan de deur nog niet achter zich dicht trekken. Hij toont zijn betrokkenheid door voor de firma nog een paar ontwerpen te maken. Een jaar later is het echter afgelopen. Zijn gezondheid staat het Zweitse Landsheer niet langer toe om nog in touw te blijven en hij neemt officieel afscheid. Wethouder D. Tetteroo vereert hem bij die gelegenheid met de Sociale Penning van de stad ’s-Hertogenbosch.
Boeketvaas
Het serviesgoed wordt door de markt niet opgepakt en verdwijnt al een paar jaar later uit de collectie. Een vaas waarvan de vorm van Vierkant-Rond was afgeleid – de Boeketvaas - slaat wel aan en wordt een onovertroffen verkoopsucces. Een andere ontwikkeling komt voort uit een groeiende vraag naar cadeau-artikelen. Cor Unum pakt dit handig op door zich te presenteren op beurzen voor relatiegeschenken. Maar ondanks deze initiatieven blijven de inkomsten te laag en heeft zich zelfs een daling ingezet.
Zwaar weer
Wanneer aan het eind van de jaren 70 de Nederlandse economie in zwaar weer raakt probeert de overheid haar uitgaven terug te dringen. Van bedrijven als Cor Unum wordt een hoger rendement verwacht, een wens waaraan de pottenbakkerij enkel kan voldoen door een koerswijziging. Was voorheen het streven mensen voor de arbeidsmarkt voor te bereiden, vanaf nu krijgen zij een vaste baan in het bedrijf. Van doorstroming kan geen sprake meer zijn. Een positieve kant van de zaak is dat met dit vaste personeel het lukt om het bedrijf meer te professionaliseren. Lonend wil het echter nog altijd niet worden. Om nog efficiënter te werken wordt de pottenbakkerij samen met soortgelijke instellingen in één gebouw samengevoegd, het Centrale Werkplaatsencomplex.
Cor Unum
Pagina 4