Herdenkingsstenen
Niet iedereen had een middagje vrijaf genomen. Een enkele volhardende medewerker bevond zich nog op zijn post. Zo ook Jaap Dieters. Met veel aandacht en geduld egaliseert hij de oppervlakte van het net gebakken biscuit. Herdenkingsstenen worden het, vaak gebruikt voor dierengraven. Om het biscuit veilig te kunnen lossen zijn de mallen opgebouwd uit meerdere stukken die als een puzzel in elkaar passen. Komt een object uit de mal, dan is te zien waar de naden van de mal-delen ('sleutels') zaten. Voorzichtig met een vijltje of met een vochtige doek worden de randjes keurig weggewerkt.
Schildersatelier
De laatste werkplaats die we bezoeken is het schildersatelier. Hier wordt met glazuur het nog ongedecoreerde biscuit beschilderd. KLM-huisjes krijgen hun donkerblauwe daakjes, de koeien hun wereldkaart. Kasten vol met kleurstalen en pigmentpotjes maken het de schilders mogelijk exact de goede kleuren samen te stellen. Na de decoratie gaat alles weer de oven in.
Traditioneel is de productie van souvenirs voor de Holland-Amerika-Lijn. Hier is Jan Prummel bezig door middel van de zeefdruktechniek een afbeelding op tegeltjes aan te brengen. Daarna plaatst hij ze in ovenvaste kratjes.
Modelleur
Anne Zondag is druk bezig in zijn werkplaats waar hij de mallen voor de productie te vervaardigt. Op zijn werkbank (zie onder) staan de modellen die tegenwoordig met behulp van de computer uit kunstglas worden gefreesd. Met behulp van dit model worden de mallen gemaakt waarmee het eindproduct straks gegoten kan worden.
Dromend
De hypermoderne, computergestuurde ovens brengen je weer even terug naar het nu. Maar wanneer je dan kratten vol met koetjes ziet staan slaat je fantasie pas echt op hol. Het is alsof je in een Egyptisch koningsgraf bent afgedaald en je omringd ziet door grafgaven. De wijsheid openbaart zich dat deze koetjes er niet zijn voor de slacht, maar juist voor een eeuwig leven. Althans, als u ze straks niet per ongeluk uit de vensterbank maait.
Poëzie van de ruimte
Het plan was om even snel door de fabriek te lopen. Op een vrijdagmiddag kan dat zonder risico het personeel te storen. Net als in de gemiddelde kantoortuin is hier zo vlak voor het weekend nauwelijks iemand te bekennen. Het museum dat we net verlieten maakte met zijn systeemplafonds en projectmeubilair een zakelijke indruk. Wanneer je dan door de klapdeuren de eerste fabriekshal binnenloopt overvalt je de poëzie van de ruimte. Hoog, een beetje schemerig, overal grote ovens en hier en daar werkplekken met mallen, persen en producten in biscuit.