PZH:
Mickey Mouse servies
eind jaren Twintig


onder: PZH:
'trapjes-theepot',
Leen Muller ca. 1930

foto Frits Muller
Jan Schonk

Ook van het hiernaast afgebeelde theeservies is de ontwerper niet bekend. De gelijkenis met het Mickey Mouse servies is opvallend. Beide hebben bijvoorbeeld een matte witte glazuur en daarmee contrasterende glanzende oortjes en greepjes. Dit zegt helaas weinig want inmiddels weten we dat de PZH vrijelijk variëerde met de decors. Ook dit servies is in meerdere versies verschenen.

aan het werk zijn geweest, lijkt het aannemelijk dat beide van de hand van Muller zijn. Daar spreekt dan weer tegen dat alleen de trapjestheepot gesigneerd is. Geen van de drie theeserviezen komen overigens voor in het (resterende deel van het) modellenboek van de PZH en ook niet in de map met foto's van Mullers plateel in het archief van het Instituut voor Sier- en Nijverheidskunsten. .
Jan-Schonk
Plazuid-theepotjes
Trapsestheepot
btn vooruit
naar pagina 2
btn home
achteruit

Plazuid: 'theeservies',
Jan Schonk,
tussen 1925 en '30,
collectie Museum Gouda
Plazuid-M.Mouse
Regelmatig wordt de beeldhouwer en ontwerper Jan Schonk genoemd als zijn geestelijk vader en dan vooral vanwege de sculpturale knopjes op de deksels. Om de potjes in detail te kunnen vergelijken plaatsen we ze naast elkaar. Het lijfje van de linker pot is appelvormig, de rechter peervormig. Wel beschouwd is de linker aan de bovenzijde breder en loopt naar onderen iets toe en bij de rechter is het precies andersom. De theepotten zouden van verschillende makers kunnen zijn, maar heel waarschijnlijk is dat niet.

Of toch Jan Schonk?

 

boven: PZH:
'Schonk' theepot,
foto uit oude catalogus
courtesy Museum Gouda
In de verzameling van Museum Gouda bevindt zich een theeserviesje van de PZH waarvan wordt aangenomen dat het getekend is door de beeldhouwer en vormgever Jan Schonk. Schonk werkte van 1925 tot 1930 als free lance ontwerper voor de plateelbakkerij en was verantwoordelijk voor onder andere plastieken en gebruiksgoed.

een gespiegelde krul

Kijken we naar de theepot dan begrijpen we waarom ook het eerder genoemde servies wel aan Jan Schonk wordt toegeschreven. Het zit hem in details. Allereerst tonen de greepjes op de deksels verwantschap. Belangrijker is de sierlijke lijn die vanuit het oor zich over het lijf voortzet. Deze begint en eindigt met een krul, één middenop de buik van de pot en de andere aan de binnenkant van het oor. Deze tweede krul zien we terug op het andere serviesje alleen loopt daar de lijn niet meer door over het lichaam. Hij stopt aan de bovenkant van het oor met een gespiegelde krul. Zo onstaat de typische u-vormige handgreep die doet denken aan het harpje waarmee we de zeilen in een boot aan de schoten vastmaken. De oren van de twee theepotten schijnen dus een relatie te hebben. De een lijkt uit de ander voortgekomen. We begrijpen waar de vorm van het 'harpje' vandaan is gekomen wanneer we ook de sierlijke krullijn hebben gezien. Hebben we nu alle 'weeskinderen' in kaart? Ik dacht het niet. Lees verder op pagina 2.



Schonk-folder
Het Mickey Mouse servies

Trapjes-theepot

En dan is er nog de Trapjes-theepot die we dankzij het stempel onderop met zekerheid aan Leen Muller kunnen toeschrijven. Het lichaam van de pot is vrijwel identiek aan de Schonk theepot. De aanzet van de tuit is van de laatste iets breder, maar het opvallendste verschil zit in beider handvat en in het greepje bovenop.
Omdat het door de overeenkomst moeilijk voor-stelbaar is dat er twee verschillende ontwerpers

Muller-logo

Dankzij al het onderzoek voorafgaande aan het boek Leen Muller en de Plateelbakkerij Zuid-Holland is er sinds kort veel meer bekend over de (servies)ontwerpers bij de PZH. Zo maken de foto's van het plateel van Leen Muller die werden teruggevonden in het archief van het Instituut voor Sier- en Nijverheidskunsten, het mogelijk om honderden objecten aan deze ontwerper toe te kennen. Maar dat neemt niet weg dat er nog altijd serviesgoed is waarvan de geestelijk vader of moeder onbekend is. Ze zijn verweesd en zullen dat blijven totdat verder onderzoek én geluk de feiten boven tafel haalt. Wat zijn de 'weesjes' van de PZH?

Plazuid-Schonl
Mickey-oortje




Mickey Mouse werd in 1928 door Walt Disney in het 'leven' geroepen en rond dezelfde tijd ontwierp iemand voor de PZH een theeservies waarvan de greepjes treffende gelijkenis vertonen met het olijke muisje: een groot rondje met 2 iets kleinere rondjes als oortjes er bovenop. Natuurlijk hebben beide gebeurtenissen niks met elkaar te maken, maar omdat er verder geen informatie is overgeleverd staat het servies nu bekend als het Mickey Mouse servies. Wie het bedacht heeft? We weten het niet.

Weeskinderen van de Plateelbakkerij Zuid-Holland

Pagina 1


 


laatste editie

korte berichten

serviezendomein.nl

archief

register

overzicht serviezen

tijdbalk

ontwerpers

producenten

kent u dit servies?

wij zoeken

een link naar

reacties

home

Hier wordt de inhoud voor id "wrapper" weergegevenAugarten Wien:
theeservies 'Melonen'
1925
Josef Hoffmann
foto courtesy Augarten
Augarten Wien:
theeservies 'Melonen'
1925
Josef Hoffmann
foto courtesy Augarten