Tastbaar
De vele prachtige ontwerpen die Bellefroid voor de Sphinx heeft getekend zijn tastbaar gemaakt door Pierre Daems. Was er eenmaal een gipsen model dan boog het halve bedrijf zich eroverheen. Is het product handig in gebruik? Zit er niet teveel spanning in het materiaal? Sluit het deksel wel goed? Schenkt de tuit zonder te druppen? Is het oor groot genoeg ?…
Vervolgens gaan ontwerper en modelleur weer aan de slag om alle gewenste aanpassingen aan te brengen, waarna het gehele proces zich herhaalt. Net zo lang tot iedereen tevreden is.
Concessies
De aanstelling is voor Daems een teken van erkenning. Vol enthousiasme gaat hij aan de slag. Eenvoudig blijkt de functie niet te zijn. Daems moet hemel en aarde bewegen om zijn nieuwe ontwerpen zonder al te veel concessies gerealiseerd te krijgen. Directie, klanten en verkopers, iedereen bemoeit zich ermee.
lees verder op de volgende pagina: Pierre Daems pagina 2
Dit artikel had nooit geschreven kunnen worden zonder de medewerking van Léon Cretz, die informatie en fotomateriaal welwillend ter beschikking stelde. Daarvoor onze dank.
koffiepotje en roomstel
'Hilton' (1962)
Pierre Daems
Klei-Atelier Brunssum
In 1946 verlaten zowel Bellefroid als Daems De Sphinx. Ze gaan over naar het Klei-Atelier der Staatsmijnen te Brunssum dat hierdoor een flinke artistieke impuls krijgt. De prachtige serviezen die de heren ontwikkelen vinden hun weg naar winkels in het topsegment. Beiden blijven niet lang in Brunssum. In 1950 vertrekt Bellefroid naar Mosa. Kort daarna verlaat ook Daems het bedrijf. Hij keert terug naar De Sphinx waar hem de functie van hoofdontwerper is aangeboden.
zelfportret
Modelleur
Pierres bovengemiddelde talent wordt wederom herkend. Zijn leraar John Lint, chefmodelleur van Sphinx, sleept het inmiddels 14-jarige knaapje mee naar zijn ontwerpafdeling. Hij krijgt er een aanstelling als leerling-modelleur. Naast zijn werk blijft Pierre de lessen aan het Stadstekeninstituut volgen, tot hij in 1931 zijn einddiploma behaalt. Sphinx beloont hem met een bevordering tot modelleur. Pierre Daems wordt als zodanig gekoppeld aan ontwerper Edmond Bellefroid.
De onmisbare schakel
De functie van modelleur zou Daems later beschrijven als ‘de onmisbare schakel tussen ontwerper en faïencerie’. Dat het geen eenvoudige functie is getuigt hij in het bedrijfsblad Sphinx-Céramique 1960, nummer 2:
... [de modelleur] heeft tot taak het ontwerp in gips uit te voeren, en moet naast zijn technische vakbekwaamheden, een artistieke inslag hebben. In het moderne keramische bedrijf neemt hij een zeer voorname plaats in. […]
Met behulp van zogenaamde draai-ijzers in verschillende vormen en afmetingen, alle ragfijn geslepen, maakt hij zijn model uit gips. Hierbij moet secuur te werk gegaan worden. Het is geen [holle] frase wanneer we zeggen, dat een gipsen model tot op een tiende millimeter toe, nauwkeurig gemaakt wordt.
foto
courtesy Léon Cretz
mokkasetje
'Europa' (1964)
Pierre Daems
Grote vormgevers schijnen net als de grote musici op jonge leeftijd te moeten beginnen. We zagen het bij Van der Hoef, Copier en Meydam. Ook Pierre Daems is pas zeven als hij op tekenles gaat. Hij komt in de leer bij Fons Olterdisse. Blijkbaar heeft de knaap talent en ontwikkelt hij zich voorbeeldig, want met nog maar net twaalf jaren mag hij al doorstromen naar het Stadstekeninstituut, de voorloper van de Middelbare Kunstnijverheidsschool. Ook hier staat tekenen als hoofdvak op het programma. Daarnaast leert hij werken met klei en krijgt les in beeldhouwen.
Pierre Daems