Streven naar eenvoud van vorm, dat was het credo van het moderne design uit de jaren vijftig. Stichting Goed Wonen bazuinde dit alom rond. De firma Fris had enkele jaren eerder het voortouw genomen met haar servies Edam. Met Sphinx geeft Daems aan dat de boodschap in Maastricht is begrepen. Het servies is het eerste in de lange rij van pastelserviezen die jarenlang het succes van de firma bepalen.
Als in 1970 De Sphinx zijn serviezenafdeling sluit, verliest ook Pierre Daems daar zijn aanstelling. Aan de Stadsakademie blijft hij tot zijn pensioen in 1976 verbonden.
Net zoals Chris van der Hoef heeft Daems op latere leeftijd de stap naar het maken van penningen gezet. Van der Hoef raakte er door gefascineerd en groeide uit tot een van onze meest productieve penningontwerpers. Daems daarentegen vond het gepriegel en te tijdsintensief. Een enkele opdracht en wat vrij werk, daar is het bij gebleven.
Was hij voor zijn serviesgoed aan handen en voeten gebonden, in andere categorieën kon Daems zijn creativiteit ongeremd kwijt. Allereerst natuurlijk in het vrije werk dat hij voor De Sphinx maakt: een hele reeks wandborden, tegeltableaus en zelfs een Kerstgroep.
Stilaan weet hij naam te maken. Zowel zijn vrije werk als zijn gebruiksaardewerk wordt op tientallen beurzen en tentoonstellingen in binnen- en buitenland geëxposeerd.
In 1965 wordt hij aangesteld als leraar op de keramiekafdeling van de Stadsakademie.
Daems als docent
foto
courtesy collectie
Léon Cretz
en zijn medewerkers
na uitreiking medaille voor Sphinx
'Kera Nova' (1954)
Commerciële inslag
‘Een commerciële inslag, als u wilt, acoord, maar een ontwerper heeft te bedenken, zoals in mijn geval bij de Sphinx, dat de broodwinning van 1500 mensen van zijn dienstbaarheid afhankelijk is.’
(Pierre Daems in J. Kockelkoren. ‘De les van de Triënnale’; in Scheppend Ambacht 1954.)
Vernieuwing van de vormgeving is overigens wel gewenst, mits het geleidelijk en op het juiste moment wordt ingevoerd. Dankzij zijn lange adem lukt het Daems uiteindelijk zijn vooruitstrevende ideeën te verwezenlijken. In hetzelfde interview als hierboven zegt hij:
‘Toen het duidelijk werd dat het hedendaagse publiek rijp was en ontvankelijk voor de eigentijdse vormgeving heb ik niet geaarzeld dit streven consequent door te voeren. Het eerste sprekende resultaat was het servies Sphinx.’
Sphinx - (ook wel Kera Nova of Marijke genaamd) wordt in 1954 op de tiende Triënnale van Milaan bekroond met een Gouden Medaille.
Het Milanese juryrapport roemt: 'de artistieke lijn, speelse praktische vorm en welgekozen pasteltinten'.
Lees meer over Marijke Kera-Nova de Sphinx
Versobering en idealisering
Ter ere van de Triennale-medaille en zijn 25-jarig jubileum bij De Sphinx verschijnt er in
KLEI nummer 2, februari 1955, een artikel over Daems. Hierin wordt de ontwikkeling in zijn gebruiksaardewerk alsvolgt benoemd:
‘Versobering en idealisering geven een steeds strenger karakter aan zijn werk, welks gestrengheid hij echter weer opvangt door zijn lichter kleurenpalet.’
Léon Cretz
illustratie bij
'Hoe een ontwerp tot stand komt'
courtesy collectie Léon Cretz
De verantwoordelijkheid van een hoofdontwerper reikt verder dan de vormgeving van zijn producten. Mede op zijn schouders rust de plicht om de fabriek met al haar werknemers draaiende te houden. Scheppingsdrang is slechts één van de aspecten die het aanzien van nieuwe artikelen bepalen. De smaak van de consument, de successen van de concurrentie en de wensen van het bedrijf, alles speelt een rol. Daems is zich daar terdege van bewust. In het bedrijfsorgaan schrijft hij er een artikel over: 'Hoe een ontwerp tot stand komt.' Citaat:
'Het karakter van een artikel, de vorm, de inhoud, de aardsoort, waarin het gemaakt zal worden en - de allesoverheersende factor - de wijze waarop het in de diverse afdelingen zal vervaardigd worden, deze optelsom van zo verscheidene factoren legt de ontwerper vele niet te ontlopen bindingen op.'
Pierre Daems
pagina 2